Bir Sofar Sounds deneyimi

Sofar Sounds konseptini duymayan pek kalmamıştır herhalde. Dünyanın pek çok yerinde gerçekleştirilen, geçen yıldan beri İstanbul ayağı da başlayan farklı bir konser deneyimi bu özetle. Bir evin oturma odasının konforu ve yakınlığında gerçekleşen bir konserler dizisi bu. Konserleri izlemek isteyenler mail atıp isimlerini yazdırıyorlar, yaklaşık 40 kişilik davetli listesine girebilirlerse son birkaç gün bir mail alıp adresten ve katılan gruplardan haberdar ediliyorlar. Konserler ücretsiz. Ama en güzeli, telefonlar bir kenara bırakılıyor, kimse konuşmuyor ve müzik dinliyor. Son zamanlarda kaçınız bir konserde gürültüden sahnedekini duyamadınız? Eminim sayınız hiç de az değildir. Ama dönüp de bir kendimize bakalım, kaçınız telefonunuza konser boyunca hiç bakmadınız, gözlerinizi sahneden hiç ayırmadınız? Yalan yok, böylesi bir konsantrasyonu ve odaklanmayı uzun zamandır yapamıyorum. Bu yüzden gecikmeli de olsa ilk Sofar Sounds deneyimim beni çok heyecanlandırdı.

Dün sabah hepimize "Bu yağan yağmursa daha önce yağmur diye yağanlar neydi?" dedirten bir doğa olayı sebebiyle son gün içerisinde konserin adresi Levent'teki bahçeli bir evden Moda'daki bir eve taşındı. Çok da iyi olmuş, herhalde İstanbul'da gördüğüm en güzel evi görmüş oldum! Katılımcı gruplar da Biz, Can Kazaz ve Ah! Kosmos'tu.

Saat 19 gibi Biz sahne aldı. Daha doğrusu sahne almadı da, salonun kendilerine ait köşesine geçtiler, biz de diğer köşelere dizilmiş olarak onları izledik! Biz'in "Müzik İstiyoruz" kaydı, memlekette son yıllarda en sevdiğim indie işlerden birisiydi. (2012'nin En İyi Yerli Albümleri listemde Biz iki numaradaydı) Geçenlerde "Aydınlık Bizimdir" single'ını çıkarttılar ama asıl bu hafta itibariyle yeni albüm için kayda giriyorlarmış. Bir şarkı dışında (ilk albümün açılış şarkısı "Hepimiz Birimiz") dışında yeni şarkılarını çaldılar. Zaten bu tip bir konsere uygun şekilde yarı-akustikleştirilmeye müsait bir müzikleri vardır Biz'in, yeni şarkılar da çok çok iyi geldi. Biz, Mehmet Güren dışında tüm elemanlarını değiştirdi, gruba emek vermiş kimseye haksızlık olmasın ama şu anki kadronun kimyası ideal göründü. Grup sonbahar gibi albümün çıkmasını planlıyor, gelecek yılın baharında açık hava ve üniversite festivallerinde onları görmek güzel olacaktır. Küçük odaların tadı da ayrı tabii!

İkinci sırada Can Kazaz çıktı meydane. Kendisine de diğer gitarda Efe Demiral eşlik etti. Tatlı, küçük akustik şarkıları var Can'ın. Şarkıları kimi zaman indie'den pop balladları tarafına da geçiyor, ama yaratıcı sözleri ve sakin vokaliyle genç bir Bülent Ortaçgil ipuçları dahi veriyor. Epeyi heyecanlı gözüktü performansın başlarında, sanki çok bağırmaya bile çekindi başlarda. Sonra kendisi de söyledi, ilk konseriymiş. Umut veren, keyifli manevraları ve zekice sözleri olan sakin bir müzik yapıyor Kazaz. Yalnız konserden sonra öğrendim ki, geçen yıldan beri internette viral olan pek çok Tayyip Erdoğan remix'i yapan kişi de oymuş. Bu sakin, utangaç halinin gerisinde yaman bir adam var yani. Hem yeni albümü "Yollar ve Su"dan parçaları, hem de o remix'leri kendisinin Soundcloud adresinden bulabilirsiniz: https://soundcloud.com/cankazaz

Finali Ah! Kosmos yaptı. Geçen yıldan beri adını duymuş olmanız muhtemel, çünkü geçen yıl çıkarttığı "Flesh"le sadece buradan değil, yurtdışından da geri dönüş alan bir EP yaptı Başak Günak. Halen de memleket dışında pek çok etkinlikte çalmaya devam ediyor. Sahnede kendisine gitarda Övünç Dan, görsellerde ise Gizem Aksu eşlik ediyor. Söylenene göre bu, Sofar Sounds tarihinde insanların yerlerinde oturmadığı ilk konsermiş. Konser başlarken insanları "İsteyen ayağa kalkabilir, telefonla ilgilenebilir" diye bir "uyarı" yapmaları eğlenceliydi, ama pek çok kişinin de ayağa kalkıp müzik dışında bir şeyle ilgilenmemesi etkileyiciydi. Günay'ın şarkıları kimi zaman soğuk ve kişisel bir ambient sınırlarında, kimi zaman ise yüksek tempolu ve tüm kalabalığı angaje edebilen bir electronica karakterinde. Bazı şarkılarında tekrara dayalı gitar melodilerini kullanarak post-rock'a da selam duruyor hatta. Ah! Kosmos'un çok yönlü elektronik müziğini gerek Bandcamp sayfasından, gerek de konserlerinden takip edebilirsiniz. (http://ahkosmos.bandcamp.com/)

Güzel keşifler, bildik güzel sesleri yeniden duymuş olmanın hazzıyla su gibi akıveren üç güzel konserdi. Ama sanırım, asıl güzel doygunluk müziğin bana verdiği hazzın ötesinde, müziği paylaşmanın keyfindeydi. Geçen ay Glastonbury'yi BBC marifetiyle oturma odamdan izlerken, Arcade Fire'ın "Wake Up"ına onbinlerce insanın eşlik edişinde hissettiğim bir duygu vardı: "Ben hep birlikte Wake Up'ı, Seven Nation Army'yi ya da Where is My Mind'ı söyleyen insanlarla hemşehri hissediyorum, başkasıyla değil." Aynı dili konuşmak, aynı şehirde doğmak mesele değil, aynı şarkıları sevmek, söylemek. Dün kocaman bir salonu güzel müzikleri dinleyen insanlar olurken de aklıma geldi: Bu kadarken ve aynı şey için birlikteyken ne güzeliz. Geçen aylarda İstanbul Film Festivali'nin son hafta sonu, Record Store Day ve Bookserf'lü Olma Günü aynı güne denk geldiğinde hissettiklerim gibi. Eminim siz de bu tip bir şeye katıldığınızda daha mutlu hissedeceksiniz, daha fazla nefes aldığınızı hissedeceksiniz. Dün bunu hissettiren Sofar Sounds ekibine, çalan tüm gruplara, evini açan Gözde Hanım'a ve gelip huşu içinde müzik dinleyen herkes, iyi ki var. Bir de Kadıköy, son zamanlarda İstanbul'da en çok nefes alan yer, o da iyi ki var.

Facebook: http://www.facebook.com/sofaristanbul
Twitter: http://twitter.com/sofaristanbul 

Temmuz 2014'ün Çekme Kaseti

Bir ay daha geçti ve bir Çekme Kaset daha emrinize amade. 12 şarkı, 44 dakika: Yazın herkesin işi gücü var, kimseyi fazla oyalamaya gerek yok. Bu ayın listesi biraz gitarlı, sert oldu, öyle denk geldi. Nick Mulvey'ler, Olafur Arnalds'larla dengeyi bulayım dedim. İyi dinlemeler. 

(Şu ana kadar) 2014'ün En İyi 20 Albümü

Her akademik yılın başında "Bu sene günü gününe çalışacağım" sözü verirsiniz ama çalışmazsınız, normaldir. Ama ben bu sefer günü gününe çalışıyorum. Listeleri Kasım-Aralık ayına bırakmıyorum. Kendimce yılın albümü yarışı için bir "power rankings" yapıyorum, yılın yarısını bitirmiş olmamız gerekçesiyle şu ana kadarki yılın ilk 20'sini paylaşıyorum. Yıl sonunda kim nerede olacak, görmek ilginç olur. 

(Albüm yorumları bir ikisi dışında Blue Jean'de Çekme Kaset için yazdıklarım)

20. Perfect Pussy – Say Yes To Love
Syracuse, New York çıkışlı grup Perfect Pussy’nin 23 dakikalık ilk albümü 2014’ün ortasına yerine düşen bir noise-punk bombası. Le Tigre, Sleater-Kinney veya L7, Bikini Kill gibi Riot Grrrl gruplarını çağrıştırmaları doğal. Perfect Pussy aslında vokalisti Meredith Graves dışında erkeklerden kurulu bir grup, ama müziklerinin feminen öfkesi ve sertliği, onları bu klasmana sokuyor. Sleigh Bells’in distorsiyon aşkı ve Crystal Castles’ın agresyonunu bir grupta buluşturun, biraz da Japandroids enerjisi ekleyin: İşte size Perfect Pussy. 

Dinleyin: I 

19. Suzanne Vega – Tales From the Realm of the Queen of Pentacles

En sevdiğim şarkı yazarlarından Suzanne Vega, 2000’leri epeyi formsuz geçirdi. “Songs In Red and Gray” ve “Beauty & Crime” onun en iyileri arasında değildi, arada dört tane derleme albüm de ya maddi sorunlara, ya da yaratıcılık problemlerine işaret ediyordu. Neyseki sonunda bildiğimiz, sevdiğimiz Vega döndü. ‘I Never Wear White’taki gitarlar ve ‘Don’t Uncork What You Can’t Contain’deki gibi 50 Cent sürprizleri de bonus. 

Dinleyin: I Never Wear White 

18. Drive-By Truckers – English Oceans

Güneyli rock’ın en sevdiğimiz grubu hemen her yıl bir albüm yayınlıyor ve kaliteyi düşürmemeyi başarıyor. Yeni kayıtları “English Oceans” da neredeyse tek bir boş şarkı yok. “Sulandırılmamış” bir Kings of Leon dinlemek isterseniz, Neil Young’ın, Tom Petty & The Heartbreakers’ın mirasçısı bu çocuklara kulak kesilin. 

Dinleyin: Shit Shots Count

17. Damon Albarn – Everyday Robots

Britanya için artık “ulusal hazine” sayılabilecek Damon Albarn’ın ilk solo albümünü 2014’te yayınlamış olması nereden baksanız tuhaf durum. Dünyanın en meşgul adamlarından birisi olduğu için kendi başına çalışmamış olması şaşırtıcı değil. İlginç olan, “Everyday Robots”ın içeriğinin de şaşırtıcı olmaması. Albarn’dan nasıl bir solo bekliyorsanız öyle. Dupduru. 

Dinleyin: Mr Tembo 

16. James – La Petite Morte

2008’deki “Hey Ma” ve 2010’un minik ikizleri “The Night Before” ve “The Morning After”dan sonra James’in yeni hayatının dördüncü kaydı “La Petite Morte.” “Rüştümüzü ispatlayışımıza hoşgeldiniz” diyor Tim Booth henüz ilk şarkıda. 30 yıldan sonra bir grubun hala yüksek formda olması etkileyici. Bildik James dokunuşları, temiz bir Brit rock sound’u ve insana meydan okuyan sözleriyle klas bir dönüş kaydı. 

Dinleyin: Moving On 

15. Coldplay – Ghost Stories

Evet, “Viva La Vida Or Death And All His Friends” gibi bir başyapıtın, ya da “Mylo Xyloto” gibi bir pop şahikasının ardından şaşırtıcı bir hamle. Evet, bir şarkı dışında tüm albüm Joy FM dinliyormuşsunuz hissinden fazlasını vaadetmiyor. Ama bir şekilde, albüm o kadar sade, o kadar çıkıntısız, o kadar basit ki, neticede güzel. 

Dinleyin: Ink 

14. Beck – Morning Phase

Ama geçen yıl ortama verdiği üç şarkı ‘I Won’t Be Long,’ ‘Defriended’ ve ‘Gimme’ de “Morning Phase”in habercisi değilmiş. Onlar keyifli, yüzü gülen şarkılar. “Morning Phase” ise olanca optimizmine karşın her anında bir burukluk, ufak bir kırıklık barındıran bir albüm. Tarz olarak Beck’in ayrılık acısı albümü “Sea Change”in kardeşi şüphesiz, ama arada 12 yılın olgunluğu var. Sürprizler ve heyecanlar aramayan, oturaklı bir albüm. 

Dinleyin: Blue Moon

13. Thee Oh Sees – Drop

Kakofonik, çiğ punk sound’uyla sevdiğimiz Thee Oh Sees’in yeni albümü “Drop”ta 1970’lerin rock’ına atıfta bulunan renklere kayması bir ters köşe. İnsanın karnını gıdıklayan groove’lar, durduğu yerde durdurmayan gitar riff’leriyle, arada surf ve psychedelic rock’a selamlar duran, 30 dakikada vuran ve kaçan bir albüm. Gitar müziği sevenler için kaçmaz. 

Dinleyin: Drop

12. Sun Kil Moon – Benji

Kozelek’in kendi standartlarında bile aşırı depresif ve karanlık bir albüm "Benji." Arada 'Dogs' gibi dalgacı şarkılar varsa da çoğunluğu ölüm üzerine. Açılıştaki bomba ‘Carissa’ veya aile ikilemesi ‘I Can’t Live Without My Mother’s Love’ ile ‘I Love My Dead’ ilk dinleyişte ayrışanlar. Defalarca dinlemeden sonra tadını artıran diğerleri için “Benji”ye buyurun. 

Dinleyin: I Can't Live Without My Mother's Love 

11. Joan As Police Woman – The Classic

Joan Wasser, 2011’deki “The Deep Field”la birlikte sound’unu ciddi bir metamorfoza uğratmıştı. Daha tempolu, daha gitarlı, daha tutkulu, daha ateşli, canlı kanlı şarkılar vardı burada. “The Classic”te de bu yoldan gidiyor: Müziğinde her daim mevcut olan soul havasını çok daha kuvvetli hissettiriyor. Soul’un soul olduğu zamanlar, Motown’lar, blues damarından beslenmiş melodiler akıyor şarkılarında. 

Dinleyin: The Classic 

10. Angel Olsen - Burn Your Fire For No Witness

Bu sefer bazı şarkıları için yanına bir grup da aldı. Birazcık daha gürültülü şarkılarında lo-fi damarı tutturmuş. Ruhundan kaybetmiş mi? Hayır. Tek başına olan halini sevenler korkmasın, o depresif ruhtan şarkılar da hala var ve ucundan Leonard Cohen havası veriyorlar. Çok şık albüm. 

Dinleyin: Forgiven/Forgotten

9. Conor Oberst – Upside Down Mountain

Bright Eyes’a son verdikten sonraki ilk solo kaydı “Upside Down Mountain”ın (önceki solo işlerine göre) akustikten ziyade elektrikli indie rock’a yakın durması, ama folk damarından kopmaması güzel haber. 2004 civarında kendisine “yeni Dylan” diyenlerin sayısı az değildi, Oberst kendini bu etiketten sıyırmayı başardı ama hala günümüzün en dikkate değer şarkıyazarlarından birisi. 

Dinleyin: Hundreds of Ways

8. tUnE-yArDs – Nikki Nack

Merrill Garbus günümüz müziğinin en yaratıcı beyinlerinden birisi. Bir önceki albümü “whokill”de ikna olmayanlar şimdi “Nikki Nack” ile muhakkak oltaya gelecekler. Popun yakalayıcılığı, hip hop’ın yaratıcı prodüksiyonu, indie’nin kabına sığmazlığı ve dünya müziğinin sınır tanımazlığı vücut buluyor Garbus’un müziğinde. 

Dinleyin: Water Fountain

7. Lana Del Rey – Ultraviolence

Bu albüm için Dan Auerbach’a teşekkür etmek gerekiyor. Neredeyse bitmiş bir albümü bir gece dinledikten sonra Lana’nın kanına girmeseydi belki yine “Born To Die” gibi bir pop albümü dinleyecektik. Ama pürüzlü sound’u, kirli sözleri ve karanlık atmosferiyle “Ultraviolence,” Lana’yı ilk tanıdığımız ‘Video Games’in vaadini yerine getiren bir albüm. 

Dinleyin: West Coast

6. Wild Beasts – Present Tense

Wild Beasts günümüzün en yetkin, en yaratıcı ve en derin gruplarından birisi. “Present Tense”te farklı uçlara gidip geliyorlar ama sizi sarsmadan, savurmadan. ‘Sweet Spot’ın synth pop’undan ‘Daughters’ın karanlık new wave’ine hiç zorlanmadan ve dinleyiciyi zorlamadan geçiyorlar. ‘Pregnant Pause’un seksiliği bir yanda, ‘Palace’ın aşkı yan yana yürüyorlar. Çok narin, çok doğal, çok saf bir müzik Wild Beasts’inki. 

Dinleyin: Mecca

5. Cloud Nothings – Here And Nowhere Else

90’lar havaları deyince pek çok kişinin aklına Pearl Jam’i kopyalayan Creed veya 3 Doors Down gibi gruplar geliyor. Fakat erken 1990’lardaki Amerikan indie’si bundan çok daha fazlasıydı. Sterillikten uzak, punk çarpıcılığına sahip, insanı sarsıp kendisine getiren ama belki de hepsinden önemlisi, samimiyet dolu şarkılardı o dönemin kilidi. Cloud Nothings yeni albümünde işte bunu başarıyor. Hem de düz kopyacılık yaparak değil. 

Dinleyin: I'm Not Part Of Me

4. The War On Drugs – Lost in the Dream

“Lost in the Dream”de 1980’lerin rock radyolarının havası var. İnceden sisli bir sound’un arkasında temiz gitarlar, rol çalmayan davullar ve Adam Granduciel’in pürüzsüz vokalinin yanında yumuşak synth’lerle çerçeve tamamlanıyor. O çerçevenin içine iyi yazılmış şarkılar da oturunca parçalarının sürelerinin uyandırdığı intibaya ters bir şekilde zorlamadan akıp gidiyor tüm albüm. Biraz Dire Straits, biraz Bruce Hornsby, biraz da Roxy Music duyuyorsunuz The War On Drugs müziğinde. 

Dinleyin: Red Eyes  

3. The Black Keys – Turn Blue

Neredeyse yedi dakikalık muhteşem açılış şarkısı ‘Weight Of Love’a bakın: Pink Floyd’a selam duran blues gitar sololarıyla insanı yere yıkan bir parça. Hemen ardından soul’dan beslenmiş, ‘Howlin’ For You’ kumaşına yakın duruyor, üç numarada ‘Turn Blue’ ise Motown klasiği gibi. The Black Keys sekizinci albümünde, 2014 yılında büyük bir rock albümü nasıl yapılır, dersini veriyor.

Dinleyin: Fever

2. Sharon Van Etten – Are We There

Uykuya dalarken kafanıza takılan bir melodi vardır, “Bunu kaydetsem nefis olur” dersiniz ama sonra uykuya dalarsınız ve sabah o melodiyi hatırlamazsınız. İşte Sharon’ın melodileri öyle düşsel. Sanki incecik bir ipliğe asılmış da uçurumdan sarkıtılıyormuş gibi: Boşlukta salınıyor, ama hiç kopmuyor. “Are We There”de kompozisyonlar ilk üç albümüne göre daha kompleks, şarkılar öncekilere göre daha fazla genişliyor, büyüyor. Ama hala gitarının arkasına sığınınca gözlerini kapattığı belli olmaz zanneden o naif kızın elinden çıktığı belli bu şarkıların. Bu yüzden benzersiz güzellikte.

Dinleyin: Your Love Is Killing Me

1. St. Vincent – St. Vincent

Bu albümün Annie Clark’a sadece indie dinleyenlerin değil, çok daha geniş bir kitlenin desteğini getirmesi kesin gibi. Bunu yaparken sound’unu bir kez daha yenilemesi dikkate değer. “Strange Mercy”yi müthiş bir albüm yapan gitarlar bir kenara bırakılmış, elektronik seslere yelken açılmış. 2012’de David Byrne’le yaptığı “Love This Giant” albümündeki orkestral eğilimler mi etkiledi bilinmez, ama mesela ‘Digital Witness’ gibi bir parçadaki şişman bas efektleri insanı karnından yakalayıp sarsabiliyor. ‘Birth in Reverse’ son derece yakalayıcı bir parça ve temposuna kapılmamak imkansız. Clark ‘Bring Me Your Loves’ta ise Animal Collective gibi cızırtılı seslerden destek alıyor ve vokaliyle şarkıyı iyice şımartıyor. Evet, bir rock kaydı değil bu, indie pop veya belki de daha isabetli bir tabirle art pop. 

Dinleyin: Prince Johnny